Watergehalte is nie ‘n Tshwane-kwessie nie, dit is ‘n nasionale krisis

Issued by Leon Basson LP – DA Skaduminister vir Water en Sanitasie
23 May 2023 in News

Dit het die afgelope 24 uur duidelik geword dat die huidige cholera-uitbreking nie uitsluitlik ‘n Tshwane-kwessie is nie, maar dat ons ‘n moontlike nasionale cholera-uitbreking in die gesig staar.

Voorvalle van cholera is ook in die Vrystaat en Limpopo aangemeld, wat bevestig dat die uitbreking in Tshwane nie die gevolg is van ‘n verval in dienslewering van ‘n regering wat nog net twee maande in bewind is nie. Dit is die gevolg van jare en jare se nasionale regeringsverwaarlosing en vorige plaaslike regimes wat Metro’s bankrot gemaak het tot die punt dat hulle amper onder administrasie geplaas moes word.

Fikile Mbalula, en die ANC, probeer doelbewus die publiek mislei met propaganda oor hoe hierdie krisis direk gekoppel word aan die DA-geleide veelpartykoalisie in Tshwane, en ignoreer die geskiedenis van hul eie verwaarlosing.

Dit kan nie duideliker bewys word as ‘n parlementêre antwoord van die Minister van Water en Sanitasie vandeesmaand wat aan die lig gebring het dat waterinfrastruktuur-agterstande oor 10 jaar R89.9 miljard per jaar gaan kos, met 3 698 074 kiloliter water wat elke dag verlore gaan as gevolg van infrastruktuur mislukking en lekkasies. Dit kos Suid-Afrika elke jaar R250 miljoen.

Die 2014 Groendruppel-verslag (die jongste een beskikbaar) het aan die lig gebring dat 84% van die 824 afvalwatersuiweringsaanlegte in die land elke dag 4200 miljoen liter onbehandelde of onvoldoende behandelde rioolwater onwettig in 82% van ons riviere stort. Dit is verbysterend. En gegewe hierdie situasie, was die huidige uitbraak in werklikheid onvermydelik.

Daar was nog ‘n paar gevalle van cholera-agtige uitbrake in ander munisipaliteite en ander provinsies wat bewys dat swak watergehalte en sanitasie nie net ‘n Tshwane-probleem is nie, maar een wat die hele land raak en as die nasionale regering nie intree om munisipaliteite te help met die opgradering van waterinfrastruktuur nie, sal baie meer lewens in Suid-Afrika verlore gaan.

Die DA doen ‘n beroep op die nasionale regering, en die ANC in Gauteng, om goedkoop politiek te staak en eerder dringend ‘n plan te beraam vir ‘n algehele opknapping van die land se waterinfrastruktuur, om toekomstige uitbrekings soos ons tans sien te voorkom.

Die DA doen ook ‘n beroep op minister Mchunu om met Tshwane en die private sektor saam te werk om alle opsies te ondersoek om die Rooiwal-afvalwatersuiweringsaanleg op te gradeer. Die voltooiing van fase 2 van die opgraderings sal die Stad ’n verbysterende R2.5 miljard kos – die Stad se hele kapitaalbegroting.

Dit is nou belangriker as ooit vir die nasionale regering om saam met die Tshwane-administrasie te werk en hierdie opgraderings dringend te finaliseer.